معرفی کتاب «رویکردی در فلسفه تکنولوژی»
ورماس، پیتر و همکاران. (1391). رویکردی در فلسفه تکنولوژی (از مصنوعات تکنیکی تا سیستمهای اجتماعی-تکنیکی). ترجمة مصطفی تقوی و فرخ کاکائی. تهران: کتاب آمه.
چکیده کتاب
در کتاب رویکردی در فلسفهی تکنولوژی: از مصنوعات تکنیکی تا سیستمهای اجتماعیـ تکنیکی، تکنولوژی از دیدگاههای مختلفی مورد تحلیل قرار میگیرد. این تحلیل با تمرکز بر ملموسترین محصولات تکنولوژی، که مصنوعات تکنیکی نامیده میشوند، آغاز میشود، و سپس قدم به قدم این محصولات را در درون بافت کاربردشان مورد ملاحظه قرار میدهد، و نهایتاً به آنها همچون پدیدههایی که در سیستمهای اجتماعیـتکنیکیِ فراگیرنده قرار دارند توجه میکند؛ سیستمهایی که شامل انسانها، به عنوان اپراتور، و قواعد اجتماعی، مانند قانونگذاری، میشوند. در این کتاب تعیین مشخصات مصنوعات تکنیکی، بافت کاربرد آنها و سیستمهای اجتماعیـتکنیکی به صورت فلسفی انجام میشود. تحلیلهایی ارائه میشود دربارهی اینکه چگونه مصنوعات تکنیکی در مهندسی طراحی میشوند و مهندسی دربردارندهی چه نوعی از دانش تکنولوژیک است. و به این موضوع توجه میشود که چگونه مهندسان و دیگران میتوانند یا نمیتوانند بر توسعهی تکنولوژی تأثیرگذار باشند. برای تکمیل این نحوهی تعیین مشخصات، تحلیلهایی ارائه خواهد شد از جایگاه اخلاقی مصنوعات تکنیکی و امکان و عدم امکان تأثیرگذاری مهندسان بر این جایگاه به هنگامِ طراحی مصنوعات و سیستمهای اجتماعیـتکنیکیِ دربردارندهی مصنوعات.
مثالِ مورد استفاده در کل کتاب سیستم هواپیمایی است، که در آن هواپیماها مثالهایی از مصنوعات تکنیکی و سیستم هواپیماییِ جهانی مثالی از یک سیستم اجتماعیـتکنیکی است. برای نشان دادن جایگاهِ اخلاقی طراحی و نقش مهندسان در آن، موضوعات مربوط به طراحی موتورهای کمصدای هواپیما و علل سانحههای هوایی مورد تحلیل قرار میگیرد.
کلیدواژگان
فلسفهی تکنولوژی، مصنوعات تکنیکی، سیستمهای اجتماعیـتکنیکی، اخلاقِ تکنولوژی، طراحی، کاربرد، اپراتورها، دانش تکنولوژیک.